توسط مدیر پیشین پروژه نجات بخشی میراث فرهنگی بم و منظر تاریخی آن “ارگ بم “را دانشگاهی توصیف کرد که می تواند اطلاعات مربوط به معماری خشتی و چگونگی محافظت از موجود ناپایداری به نام خشت را در اختیار همگان قرار دهد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اسکندر مختاری صبح امروز در”نشست علمی بم و یکدهه تجارب میراث فرهنگی” با تأکید بر این که محوطه‌ی ارگ بم یک کارگاه ساختمانی نیست، گفت: اکنون مهم‌ترین معضل ارگ بم و شهر تاریخی آن مسوولیت‌هایی است که روی زمین مانده‌اند.
نخستین مدیر پروژه نجات بخشی میراث فرهنگی بم و منظر تاریخی آن پس از زلزله‌ی دی‌ماه 1382، ادامه داد: داشتن ارگ بم و منظر فرهنگی آن برای هر کشوری افتخار است؛ اما در طول سال‌های گذشته از منظر ارزش جهانی به این محوطه‌ی تاریخی پرداخته نشده است.
او با تأکید بر این‌که ارگ جهانی بم علاوه بر داشتن ارزش‌های فرهنگی، یک بازار اشتغال برای مردم منطقه و همچنین پتانسیل بالقوه‌ی فراوانی برای حضور گردشگران دارد اظهار کرد: اگر به فکر اشتغال، اقتصاد و بی‌کاری مردم بم هستید نباید این محوطه را کارگاهی ببینید که از سهمیه‌ی دولتی پول هدر می‌دهد.
وی بیان کرد: اینجا نشان می‌دهد، انسان‌های گذشته چگونه با عقل و شعور خود محدودیت‌ها را به امکانات تبدیل کردند؛ اما اکنون از موهبت‌های آن زمان چیزی باقی نمانده و فقط شاهد ناسپاسی نعمت‌های خداوند هستیم، چون کسی که سه‌هزار سال پیش این ارگ را بنیان نهاد به‌گونه‌ای عمل کرد که در طول هزاران سال، این محوطه پابرجا باشد.
مختاری با اشاره به تهیه‌ی پرونده‌ی ارگ قدیم بم برای ثبت در فهرست میراث جهانی قبل از وقوع زلزله، گفت: زمانی که نوبت بررسی پرونده‌ی بم رسید و کارشناسان یونسکو به این محوطه سفر کردند، آن‌ها دید گسترده‌تری نسبت به این محوطه داشتند و معتقد بودند ارزش‌های شهر بم فراتر از ارگ آن است و تأکید کردند در این پرونده ثبتی باید منظر شهر بم و سنت‌های تاریخی آن نگهداری و به‌عنوان بخش‌هایی از پرونده‌ی جهانی بم مد نظر قرار گیرد. بنابراین علاوه بر محوطه‌ی ارگ قدیم بم، قنات‌ها، سفره‌های آب زیرزمینی، گسل‌های پنهان‌شده در زمین و حتی آداب و رسوم مردم را نیز در پرونده‌ی جهانی بم جای دادند و نام پرونده را «منظر فرهنگی بم» گذاشتند.
این کارشناس میراث فرهنگی ادامه داد: سازمان میراث فرهنگی به همت سیدمحمد بهشتی در سال‌های گذشته از این فرصت استفاده کرد تا ارزش‌های جدیدی را خلق کند. به همین دلیل، اکنون باید از ارگ بم یک دانشگاه طلب کنیم نه کارگاه و انتظارات‌مان را کاهش ندهیم.
او گفت: آنچه پس از زلزله‌ی بم اتفاق افتاد، یک دستاورد جهانی است. ساخت یک ساختمان 10 طبقه یا پل 10 کیلومتری یا حتی نانوتکنولوژی در سطح جهان افتخار نیست، بلکه بم افتخار ایران است. ما توانستیم پس از زلزله‌ی ادعا کنیم توانایی حفاظت از خشت را ارتقا داده‌ایم. ما مدعی هستیم که مجهزترین کارگاه‌های خشتی و مرمتی دنیا را در اختیار داریم.
این مدرس دانشگاه با تأکید بر این‌که نمی‌توان در تاریکی حرکت کرد ادامه داد: هر کسی بگوید من می‌دانم در ارگ بم چه باید کرد، اشتباه فکر می‌کند. در همه‌ی کنگره‌هایی که در حوزه‌ی میراث فرهنگی برگزار می‌شود یکی از مهم‌ترین دستاوردها، بیانیه‌ی بم است که در آن مطرح می‌شود برای مدیریت بحران در حوزه‌ی میراث فرهنگی و معماری خشتی چه باید کرد. ما در طول 10 سال گذشته معطل نبوده و بی‌کار ننشسته‌ایم. ما کارهای زیادی انجام داده‌ایم. در 10 سال گذشته کارشناسان زیادی به ایران آمدند و کار کردند تا حالا به اینجا برسیم.
او در پایان گفت: تا کنون بیش از 100 نفر که در این محوطه کار کرده‌اند در سطح کارشناسی ارتقا گرفته‌اند و 12 نفر نیز تز کارشناسی ارشد خود را در سطح بین‌المللی در این‌باره نوشته‌اند. همچنین دو تز دکتری در کشورهای اروپایی متعلق به محوطه‌ی جهانی بم است.